فرزند پروری: 0-1 سالگی

ترکیب روش‌های تربیتی برای ایجاد یکپارچگی مغزی با رویکردی که مانع تشکیل طرحواره‌های منفی می‌شود، می‌تواند به رشد سالم‌تر و هماهنگ‌تر کودکان کمک کند. طرحواره‌ها الگوهای عمیق شناختی و احساسی هستند که بر پایه تجربیات اولیه زندگی شکل می‌گیرند و ممکن است تأثیرات طولانی‌مدت بر رفتار و احساسات فرد داشته باشند. در ادامه، طرحواره های مربوط به این دوره را بررسی میکنیم و سپس روش تربیتی صحیح برمبنای شکل کیری مغز یکپارچه و جلوگیری از ایجاد طرحواره ها را به تفکیک دوره‌های سه‌ماهه برای نوزادان ۰ تا ۱۲ ماه توضیح می‌دهیم.

نوزادی (از تولد تا 1 سالگی)

نیازهای اصلی: امنیت، عشق و توجه.

ریشه‌های شکل‌گیری طرحواره‌ها

• محرومیت هیجانی: نبود تماس جسمی و عاطفی کافی، عدم پاسخگویی به نیازهای نوزاد.
• رهاشدگی / بی‌ثباتی: نبود پیوند ایمن با والدین، تغییرات مکرر در مراقبت‌کنندگان
• بی‌اعتمادی / بدرفتاری: تجربه بی‌توجهی یا خشونت از سوی مراقبان.
• انزوای اجتماعی / بیگانگی: عدم ارتباط و تعامل اجتماعی با والدین یا خانواده.
• نقص / شرم: دریافت بازخوردهای منفی از والدین.
• وابستگی / بی‌کفایتی: والدینی که تمام نیازهای نوزاد را برطرف می‌کنند، بدون ایجاد فرصت برای استقلال.
• آسیب‌پذیری در برابر ضرر و بیماری: والدینی که بیش از حد نگران سلامتی و ایمنی نوزاد هستند.
• گرفتار / خود تحول: والدینی که نیازهای خود را بر نیازهای نوزاد مقدم می‌دانند.

اصول کلی روش‌های تربیتی صحیح

پاسخ‌دهی مداوم و محبت‌آمیز: همواره با محبت و توجه به نیازهای عاطفی کودک پاسخ دهید تا از تشکیل طرحواره‌های منفی مانند احساس عدم امنیت یا بی‌اعتمادی جلوگیری کنید.

ثبات و پایداری در رفتار: داشتن رفتارهای ثابت و قابل پیش‌بینی که به کودک احساس امنیت و پایداری می‌دهد.

ایجاد محیطی آرام و بدون استرس: محیطی که در آن کودک احساس آرامش و امنیت کند و از استرس و تحریک بیش از حد دوری شود.

روش تربیت صحیح نوزادان (۰ تا ۳ ماه)

• تماس پوستی و نوازش: بغل کردن، ماساژ دادن و تماس پوستی مداوم برای ایجاد احساس امنیت و عشق.
• پاسخ‌دهی به گریه: سریع و به موقع پاسخ دادن به گریه نوزاد، که باعث ایجاد اعتماد و امنیت در نوزاد می‌شود و از تشکیل طرحواره‌های منفی مانند احساس عدم امنیت جلوگیری می‌کند.
• محبت و توجه مداوم: بغل گرفتن و نوازش نوزاد، پاسخ سریع به نیازها
• ایجاد محیط ایمن و پایدار: داشتن برنامه منظم و قابل پیش‌بینی، اجتناب از تغییرات ناگهانی.
• تقویت ارتباط و اعتماد: صحبت و آواز خواندن برای نوزاد، تماس چشمی.

1. تحریک حسی متعادل:

• بازی با صداها و تصاویر ساده: استفاده از صداهای ملایم و اشیای ساده برای تحریک حسی، بدون ایجاد استرس یا تحریک بیش از حد.

روش تربیت صحیح نوزادان (۳ تا ۶ ماه)

1. توسعه حرکتی و هماهنگی با حمایت عاطفی:

• تمرین‌های شکم (Tummy Time): تشویق نوزاد به بازی روی شکم با حضور و حمایت والدین که احساس امنیت را تقویت می‌کند.
• ارائه اشیا نرم و ایمن: کمک به نوزاد در گرفتن و لمس اشیا برای تقویت مهارت‌های حرکتی، بدون فشار یا انتظار بیش از حد.

1. تحریک حسی و شناختی متعادل:

• بازی با آینه‌ها و اسباب‌بازی‌های رنگارنگ: تشویق به خودشناسی و تحریک دیداری، بدون ایجاد احساس ناکامی یا ترس.

روش تربیت صحیح نوزادان (۶ تا ۹ ماه)

1. تشویق به حرکت با حمایت و بدون فشار:

• خزیدن و غلت زدن: فراهم کردن فضایی امن برای حرکت و کشف محیط، بدون ایجاد فشار برای رسیدن به مراحل خاص.
• بازی‌های حرکتی ساده: بازی‌هایی که نوزاد را تشویق به حرکت و کشف محیط می‌کنند، بدون ایجاد احساس ناتوانی یا ناکامی.

1. توسعه شناختی و اجتماعی با تعامل مثبت:

• بازی‌های تعاملی و دالی موشه: بازی‌هایی که تعامل و ارتباط مثبت با والدین را تقویت می‌کند.
• کمک به نشستن با حمایت: تشویق نوزاد به نشستن با حمایت و بدون ایجاد فشار.

روش تربیت صحیح نوزادان (۹ تا ۱۲ ماه)

1. توسعه زبان و ارتباط با توجه به نیازهای عاطفی:

• صحبت کردن و اشاره کردن با محبت: صحبت مداوم با نوزاد و استفاده از اشاره‌ها برای تقویت مهارت‌های زبانی، همراه با توجه به نیازهای عاطفی کودک.
• کتاب خواندن با تعامل: خواندن کتاب‌های تصویری ساده و رنگارنگ و تشویق به تعامل.

1. تشویق به خودمختاری با حمایت و بدون فشار:

• بازی با اشیا و اسباب‌بازی‌ها: تشویق به بازی با اشیای مختلف برای تقویت مهارت‌های شناختی و حرکتی، بدون ایجاد فشار یا توقع غیرواقعی.
• آموزش رفتارهای اجتماعی اولیه با محبت: مانند دست تکان دادن، بای بای گفتن و بوسیدن، بدون اجبار و با تشویق مثبت.

این رویکردها به کودک کمک می‌کنند تا مغز خود را به صورت یکپارچه و هماهنگ توسعه دهد و همزمان از تشکیل طرحواره‌های منفی جلوگیری کند.